"Zullen we een schaakvereniging oprichten"?
Deze argeloze vraag stelde Piet Hoeben eind 1982 aan enkele collega-huisschakers, die toevallig na een zaalvoetbalwedstrijd in sporthal Gulick met elkaar een pilsje zaten te drinken.
De positieve respons bleek grote gevolgen te hebben. Ongeveer 1700 schaakavonden geleden richtte een illuster gezelschap, niet gehinderd door enige kennis van het schaakspel als sport, de Tegelse Schaakvereniging (TSV) op: Rob Timmermans, Herm Westheim, Jac Nabbe, Guus Peulen en Gerard Hoekstra onder aanvoering van Piet Hoeben.
De oprichtingsvergadering van 1 maart 1983 (opkomst 18 leden) zal me altijd bij blijven. Zien we daar ineens iemand met een klok binnenkomen. "Wat moet die hier met een duivenklok?", zeiden we tegen elkaar. Wisten wij veel dat er ook schaakklokken bestonden. De man met de "duivenklok" (Wiel Leysten) werd meteen gebombardeerd tot wedstrijdleider. Iemand die iets van schaakklokken weet, weet in ieder geval meer van schaakwedstrijden dan wij als oprichters. De dinsdagavond werd de vaste speelavond en het clublokaal werd sporthal Gulick.
Het bleek een (groot-)meesterzet, want de aanvankelijk op schaakgebied onhandige kunstenmakers tilden in no-time een bloeiende schaakclub van de grond.
De 1e periode van 5 jaar bestond vooral uit het met vallen en opstaan de vereniging in het juiste spoor krijgen. Alles moesten we leren: het kiezen van een voorlopig bestuur, de aanschaf van schaakmateriaal, het organiseren van interne competities, het maken van wedstrijdreglementen, statuten, huishoudelijk reglement, het opzetten van een jeugdafdeling, het aanvragen van subsidie bij de gemeente, het organiseren van toernooien. Letterlijk alles wat je in een sportvereniging tegenkomt hebben we aangepakt en opgelost. Er zijn heel wat bestuursvergaderingen geweest die tot diep in de nacht hebben geduurd. Na afloop was het steevast feest: onder het genot van een hapje en (uiteraard) veel drankjes werd de accordeon van Wiel en de gitaar van Jac tevoorschijn gehaald en werd er vrolijk op los gezongen.
Voor het veelal onervaren bestuur was het vaak noodgedwongen op je intuitie te werk gaan. Weloverwogen beslissingen waren niet altijd mogelijk, omdat je de broodnodige bestuurlijke en schaaktechnische ervaring miste. Het belangrijkste besluit in die periode was het starten met onze eigen jeugdopleiding met ingang van 1 januari 1984. Niemand heeft kunnen voorzien welke verstrekkende gevolgen dit zou hebben.
De 2e periode van 5 jaar trad de vereniging veel meer naar buiten. Net gepromoveerd naar de 1e klasse van de LiSB lieten we ook zien dat we ook nog eens konden schaken. We hadden als enige vereniging in Limburg een heuse damesafdeling (Christa, Lies, Wally, Mientje, Helmie, Astrid en Patricia) en een dameskampioene in de persoon van Lies van Leipsig.
De 2e periode heeft zich vooral gekenmerkt door een zeer sterke opkomst van onze jeugd. Onze 1e Limburgs Kampioen was Peter Driessen in 1989, die daarmee Ivan Utama net voor bleef. Ook onze jeugdteams deden het heel goed en gingen al snel bij de senioren schaken.
We gingen met een volle bus jeugdspelers naar toernooien van onze zuster verenigingen. We namen deel aan het 11 steden schaakfestijn in Dokkum. Onze jeugdopleiding is zonder twijfel het paradepaardje van de Tegelse SV. Gestart met een 10-tal jeugdspelers in 1984 oplopend tot in het topjaar 1993 met ca. 70 talentjes-in-de-dop! We hadden toen zelfs 3 (!) schaakavonden voor onze jeugd en speciaal op zaterdag schaken voor de meisjes. En samen met de andere sportverenigingen in de sporthal organiseerden we een gezamenlijke oudejaarsavond, sinterklaas- en carnavalsmiddag.
Gelukkig waren veel senioren bereid zich in te zetten voor de jeugd, want we hadden onze handen vol aan de 3 clubavonden en de zaterdag. Het jeugdig potentieel werkt in groepsjes van 6-8 een interne competitie af. Uiteraard met promotie en degradatie. Daarnaast krijgt de Tegelse hoop voor de toekomst elke week minimaal een half uur schaaktraining. De beste spelers krijgen zelfs extra training van gediplomeerde sterke schakers. Aanvankelijk door Guido Kern, een sterke Duitse schaker, later door Bert Jacobs uit Venlo. Tegenwoordig door Boris Friesen.
De 2e periode eindigde met een topjaar. De Limburgse Schaakbond (LiSB) riep de Tegelse SV na rijp beraad uit tot "Club van het jaar 1992-1993". Het was de 1e keer dat deze eretitel werd verleend. Veel waardering was er voor het scala aan activiteiten die werden georganiseerd: het Pinkstertoernooi voor de jeugd, het Invitatietoernooi voor de senioren, het deelnemen aan het Project School en Sport (tegenwoordig Na Schoolse Activiteiten) dat steevast nieuwe kinderen kennis maakten met de schaaksport, 15 clubleden die een aandeel hadden in het trainen en begeleiden van de kweekvijver, het RABO-poly-spel, een onderlinge competitie met Reuver, het Limburgs Kampioenschap 2e klasse van Piet Hoeben, de fietstochten en het vakantiekamp voor onze jeugdleden, georganiseerd door Patricia en Liane en tenslotte ons eigen clublied. Welke schaakvereniging heeft dat te bieden?
Op de foto onder begeleiding van onze muzikale artiest Wiel Leysten zingen grootmeester Paul van der Sterren en good old Jac Nabbe en Willem van Beers ons eigen clublied uit volle borst mee.
De 3e periode van 5 jaar hadden we schaaktechnisch gezien een sterke tijd. Met Stefan Rudolph, Piet Boonen, Alwin van Nieuwenborg, Johan Jacobs, Ullrich Weiss, Geert Hovens, Michael Horst en Christiaan Hoeben etc. in het 1e team waren we voor geen enkele tegenstander bang. In die periode schaakten we in de top van de 1e klasse LiSB.
Jammer genoeg hebben we dat toen niet kunnen vasthouden en geldt die periode ook als een periode dat het allemaal wat minder werd. Zowel in kwaliteit als in kwantiteit, zowel bij de senioren als bij de junioren. Onze sterkste schakers vertrokken naar de Venlose SV, onze sterke jeugd ging elders in het land studeren en vertrok uit Tegelen (o.a. Alwin van Nieuwenborg, Ralph Huybers, Jitse Niessen, Paul Heynen, Tom Bongaarts, Hein Leenders). Het aantal leden zakte van onze top van 110 naar ca. 50 leden.
In die 3e periode werden wel diverse simultaans georganiseerd met Paul van der Sterren, Jeroen Piket en de Griek Spyridon Skembris. De simultaans werden niet alleen gehouden in ons clublokaal maar ook buiten op de Kerkstraat tussen het winkelende publiek.
Astrid, Boeb en Herm midden op de Kerkstraat. Herm was een specialist in het remise schuiven, menig grootmeester had daar moeite mee. Grootmeester Paul van der Sterren werd al eens door Herm van het bord "geknuppeld".
In de 4e periode van 5 jaar (1998-2003) werd de neergaande tendens nog wat doorgetrokken. Het aantal leden daalde verder, de kwaliteit werd nog wat minder en ook bij de jeugd ging het berg af. Het aantal jeugdleiders bleef achteruit gaan hetgeen zijn weerslag had op onze jeugdspelers. De vereniging is een persoon in die periode veel dank verschuldig en dat is Gerben Oosterbaan. Altijd aanwezig, altijd bezig voor de vereniging en met name hij heeft er voor gezorgd dat we nog steeds een jeugdafdeling hebben.
Gerben bedankt!
Het lagere schaakniveau in die periode had ook een positief effect. De strijd om het clubkampioenschap was ieder jaar bijzonder spannend. Bijna jaarlijks hadden we een andere clubkampioen: Ben Janssen, Marcel Meurkens, Piet Hoeben en zelfs good old Piet Kuntzelaers flikte hem dat. Hetzelfde zagen we terug bij de bekercompetitie. Het onderlinge verschil in sterkte was minimaal en dus was ook die competitie bijzonder spannend. Ook daar diverse winnaars in die periode: Alwin van Nieuwenborg, Ben Janssen, Herm Westheim en Marcel Meurkens.
In de 5e periode (2003-2008) zie ik een lichte kentering naar de goeie kant. Ook een opkomst van onze Duitse vrienden, zowel in aantal als in kwaliteit. De interne competities zijn spannender dan ooit. Velen dichten zich een kans toe op het clubkampioenschap. In die jaren moeten we echter vaak het onderspit delven tegen Duitsland (lees: Hartmut Anders).
We zien ook weer wat "oude" jeugd terugkeren in de externe competitie en ook een enkel jeugdlid dat doorstroomt naar de senioren. Wat altijd was en is gebleven en naar ik hoop ook in de toekomst zal blijven is onze altijd gezellegige dinsdagavond. Voor menigeen is dat de avond in de week die hij of zij niet wil missen, achter het schaakbord, maar ook daarna aan de bar. De schakers lusten wel pap van de drankjes en hapjes! Wat ooit een keer begon na de bestuursvergaderingen zien we nu nog steeds op de clubavond. De vele verhalen die we daar horen en de menige discussie die we daar voeren zal ons altijd bijblijven.
Een dinsdagavond niet geschaakt, is voor velen van ons een inclompete week. Dat zien we ook aan ons jaarlijks terugkerend ZAT-toernooi. Zelfs in de zomervakantie kunnen we niet zonder de wekelijkse clubavond.
Bij de jeugd ging het in die periode wat minder. Henk van Nieuwenborg was echter op basisschool de Toermalijn gestart met het geven van schaaklessen aan tientallen kinderen. Dat zorgde voor een constante stroom van nieuwe jeugdleden bij onze club. Daaronder ook ene Max Warmerdam, waar we later nog veel van zouden horen en genieten.
In de 6e periode (2008-2013) bloeide de vereniging ineens weer op, vooral bij de jeugd. Niet alleen in aantal nam het aantal jeugdleden weer toe, maar vooral ook in kwaliteit. In 2008 ging een jongetje van 4 (Siem van Dael) schaken. We kenden hem toen nog niet, maar in 2012 werd Siem lid van de Tegelse SV. We hadden in die periode niet alleen jeugd die in Limburg goed scoorden, maar zelfs bracht ons kleine cluppie nationale toptalenten voort in de persoon van Max en Siem, hier beiden op de foto.
Max en Siem werden beiden minimaal 7x Nederlands Kampioen in deze periode. In deze 6e periode werd Max als 12-jarige clubkampioen bij de senioren in de hoogste groep. Een fantastische prestatie, waarvan wij dachten dat die nooit meer geevenaard zou worden.
In deze periode ging ook een lang gekoesterde wens in vervulling: in 2010 werd in Ontmoetingscentrum De Glazenap schaken overdag geintroduceerd. Niet alleen voor clubleden, maar ook voor niet-clubleden. Als gevolg daarvan kregen we meer contacten met schakers van andere verenigingen en werd de band met andere verenigingen steeds sterker. Gemiddeld spelen op de vrijdagmiddag 10-12 schakers rapid partijen tegen elkaar. Vrijheid-blijheid op de vrijdagmiddag. Als je zin hebt ben je er, geen zin of geen tijd dan ben je er niet. Afmelden hoeft niet.
Bij aanvang van de 7e periode (2013-2018) hebben we noodgedwongen moeten besluiten om de vertrouwde sporthal te verlaten, de plaats waar we 30 jaar lang met veel plezier onze hobby hebben bedreven en op terug kijken. Het aantal jeugdleden groeide en voor de training van de jeugdleden was te weinig plaats in de sporthal. We vonden onderdak in Ontmoetingscentrum De Glazenap, waar ook al jaren onze schaaktoernooien en schaken overdag plaats vonden. Geluk bij een ongeluk, ook nog goedkoper dan de sporthal.
In 2013 hebben we ook voor de interne competitie voor een ander systeem gekozen. Van de indeling in groepen van ca. 8 spelers met promotie/degradatie zijn we overgestapt naar het Keizersysteem. Doordat er geen inhaalwedstrijdenmeer hoeven te worden gespeeld, is de clubavond vanaf die tijd altijd goed bezet. Hij of zij die wil schaken kan dan ook spelen tegen een tegenstander van ongeveer gelijk niveau. Degene die een keer niet kan of wil schaken hoeft zich alleen maar af te melden.
We hadden gedacht dat de prestatie van Max nooit meer zou worden gevenaard. We hadden buiten de waard gerekend in de persoon van Siem van Dael. In 2014 werd hij als 10-jarige clubkampioen bij de senioren. Door de prestaties van Max en Siem werden ze door de KNSB uitgenodigd om deel te nemen aan de Europese Kampioenschappen in 2014 in Georgie. Max werd ook uitgenodigd voor het Wereldkampioenschap in Griekenland in 2015. Van beiden hebben we een prachtig fotoboek gemaakt, dat in het clublokaal ter inzage ligt.
Het schaken overdag leverden ook nog een positieve bijvangst op. Enkele leden van de Venlose SV die op vrijdagmiddag schaakten, werden lid van de vereniging en spelen dus ook op de dinsdagavond mee. Ook konden we een oud lid weer welkom heten: Hay vd Bogaard. En dat hij het schaken niet is verleerd hebben we inmiddels al kunnen merken. Hij schaakt moeiteloos in de top mee.
In het spoor van Max en Siem zien we veel meer jeugdleden die grote stappen voorwaarts hebben gemaakt: Miki, Dimitri, Laurens en nog vele anderen. Inmiddels spelen anno 2017 7 jeugdspelers mee in de interne en externe competitie van de senioren. Op de dinsdagavond spelen daardoor inmiddels 36 leden hun wekelijkse partij schaak.
Het toppunt van onze jeugdopleiding werd bereikt bij de jeugdkampioenschappen van Limburg in 2016. Er vond een unicum in de geschiedenis van de Limburgse (en misschien ook wel Nederlandse) schaaksport plaats. Er werden 10 Limburgse kampioen gehuldigd en – let op – alle 10 zijn lid van de Tegelse SV. Hieronder onze trots.
Alexandra, Miki, Laurens, Dimitri, Jason, Sven, Noach, Eli, Joshua en Melissa!